Türkiye'deki ve Uluslararası Düzeydeki Mevcut Kripto Para Düzenlemeleri
Kripto para birimleri, küresel finansal sistemde önemli bir yer edinirken, düzenleyici otoritelerin de dikkatini çekmiştir. Kripto paraların sağladığı avantajlar kadar, riskler de düzenlemelerin kapsamını belirlemede etkili olmuştur. Türkiye ve uluslararası alandaki kripto para düzenlemeleri, kullanıcı güvenliğini artırmayı ve yasa dışı faaliyetleri önlemeyi amaçlamaktadır.
1. Türkiye’de Kripto Para Düzenlemeleri
a) Mevcut Hukuki Çerçeve
Türkiye'de kripto paralar henüz "resmi bir ödeme aracı" olarak tanınmamaktadır. Ancak kripto varlık hizmet sağlayıcıları, özellikle kara para aklama (AML) ve terör finansmanıyla mücadele (KYC) düzenlemeleri açısından MASAK (Mali Suçları Araştırma Kurulu) denetimine tabidir.
2021 Yönetmeliği:
Resmî Gazete'de yayımlanan yönetmelik ile kripto varlıkların mal ve hizmet ödemelerinde kullanımı yasaklanmıştır.
Borsaların Sorumlulukları:
Kripto borsalarının kullanıcı bilgilerini doğrulaması ve şüpheli işlemleri raporlaması zorunludur.
b) Vergilendirme
Kripto para işlemleri için henüz özel bir vergi düzenlemesi bulunmamakla birlikte, gelir vergisi ve KDV'ye tabi olabileceği belirtilmiştir.
2. Uluslararası Kripto Para Düzenlemeleri
a) ABD
ABD'de kripto para düzenlemeleri eyalet bazında farklılık göstermektedir. Federal düzeyde ise:
Kripto borsaları FinCEN (Financial Crimes Enforcement Network) tarafından lisanslanmalıdır.
SEC (Securities and Exchange Commission), kripto varlıkları menkul kıymet olarak sınıflandırabilmektedir.
b) Avrupa Birliği (AB)
MiCA (Markets in Crypto-Assets) Düzenlemesi:
2024 yılında yürürlüğe girmesi beklenen bu düzenleme, AB genelinde kripto varlıklar için bir çerçeve oluşturmayı hedeflemektedir.
Kripto borsaları için lisanslama ve kullanıcı fonlarının korunması gibi düzenlemeler zorunlu olacaktır.
a) Mevcut Hukuki Çerçeve
Türkiye'de kripto paralar henüz "resmi bir ödeme aracı" olarak tanınmamaktadır. Ancak kripto varlık hizmet sağlayıcıları, özellikle kara para aklama (AML) ve terör finansmanıyla mücadele (KYC) düzenlemeleri açısından MASAK (Mali Suçları Araştırma Kurulu) denetimine tabidir.
2021 Yönetmeliği:
Resmî Gazete'de yayımlanan yönetmelik ile kripto varlıkların mal ve hizmet ödemelerinde kullanımı yasaklanmıştır.
Borsaların Sorumlulukları:
Kripto borsalarının kullanıcı bilgilerini doğrulaması ve şüpheli işlemleri raporlaması zorunludur.
b) Vergilendirme
Kripto para işlemleri için henüz özel bir vergi düzenlemesi bulunmamakla birlikte, gelir vergisi ve KDV'ye tabi olabileceği belirtilmiştir.
2. Uluslararası Kripto Para Düzenlemeleri
a) ABD
ABD'de kripto para düzenlemeleri eyalet bazında farklılık göstermektedir. Federal düzeyde ise:
Kripto borsaları FinCEN (Financial Crimes Enforcement Network) tarafından lisanslanmalıdır.
SEC (Securities and Exchange Commission), kripto varlıkları menkul kıymet olarak sınıflandırabilmektedir.
b) Avrupa Birliği (AB)
MiCA (Markets in Crypto-Assets) Düzenlemesi:
2024 yılında yürürlüğe girmesi beklenen bu düzenleme, AB genelinde kripto varlıklar için bir çerçeve oluşturmayı hedeflemektedir.
Kripto borsaları için lisanslama ve kullanıcı fonlarının korunması gibi düzenlemeler zorunlu olacaktır.
c) Asya
Japonya:
Japonya, kripto para düzenlemelerinde lider konumundadır. Kripto borsaları, Finansal Hizmetler Ajansı (FSA) tarafından lisanslanmalıdır.
Çin:
Çin, kripto para işlemlerini ve madenciliği yasaklamış, ancak kendi dijital para birimi (CBDC) olan Dijital Yuan’ı geliştirmiştir.
3. Küresel Düzenleme Trendleri
a) Kara Para Aklama ile Mücadele (AML)
FATF (Financial Action Task Force) tarafından geliştirilen Travel Rule, kripto işlemlerinin izlenebilirliğini artırmayı hedeflemektedir.
b) CBDC'ler (Merkez Bankası Dijital Para Birimleri)
Birçok ülke, kripto paraların etkisini dengelemek için kendi dijital para birimlerini geliştirmektedir.
Sonuç ve Öneriler
Türkiye ve uluslararası düzeydeki düzenlemeler, kripto paraların güvenli ve şeffaf bir şekilde kullanımını sağlamayı hedeflemektedir. Ancak düzenlemelerdeki farklılıklar, uluslararası işbirliği ihtiyacını artırmaktadır. Kullanıcıların, işlem yaptıkları platformların yasalara uygunluğunu kontrol etmeleri ve riskleri anlamaları önemlidir.
Japonya:
Japonya, kripto para düzenlemelerinde lider konumundadır. Kripto borsaları, Finansal Hizmetler Ajansı (FSA) tarafından lisanslanmalıdır.
Çin:
Çin, kripto para işlemlerini ve madenciliği yasaklamış, ancak kendi dijital para birimi (CBDC) olan Dijital Yuan’ı geliştirmiştir.
3. Küresel Düzenleme Trendleri
a) Kara Para Aklama ile Mücadele (AML)
FATF (Financial Action Task Force) tarafından geliştirilen Travel Rule, kripto işlemlerinin izlenebilirliğini artırmayı hedeflemektedir.
b) CBDC'ler (Merkez Bankası Dijital Para Birimleri)
Birçok ülke, kripto paraların etkisini dengelemek için kendi dijital para birimlerini geliştirmektedir.
Sonuç ve Öneriler
Türkiye ve uluslararası düzeydeki düzenlemeler, kripto paraların güvenli ve şeffaf bir şekilde kullanımını sağlamayı hedeflemektedir. Ancak düzenlemelerdeki farklılıklar, uluslararası işbirliği ihtiyacını artırmaktadır. Kullanıcıların, işlem yaptıkları platformların yasalara uygunluğunu kontrol etmeleri ve riskleri anlamaları önemlidir.
© Tüm hakları saklıdır.
Crypto Law Istanbul - 2025
